Ρήξη πρόσθιου χιαστού
Ρηξη χιαστου
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ένας από τους σημαντικότερους συνδέσμους στο γόνατό σας. Οι τραυματισμοί του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου εμφανίζονται συχνότερα κατά τη διάρκεια αθλημάτων που υπάρχουν ξαφνικές στάσεις ή αλλαγές στην κατεύθυνση, το άλμα και την προσγείωση – όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το χειμερινό σκι .
Πολλοί άνθρωποι ακούν ή αισθάνονται “ποπ” στο γόνατο όταν συμβαίνει τραυματισμός πρόσθιου χιαστού συνδέσμου. Το γόνατό σας μπορεί να πρηστεί, να αισθανθείτε αστάθια και να γίνει πολύ οδυνηρό για να περπατήσετε.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού σας η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις ανάπαυσης και αποκατάστασης για να σας βοηθήσει να ανακτήσετε τη δύναμη και τη σταθερότητα ή τη χειρουργική επέμβαση για να αντικαταστήσετε τον σχισμένο σύνδεσμο ακολουθούμενο από αποκατάσταση. Ένα κατάλληλο πρόγραμμα εκπαίδευσης μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου τραυματισμού ρήξης πρόσθιου χιαστού συνδέσμου.
Συμπτώματα μετα απο ρηξη χιαστου
- Ένα δυνατό ήχο “ποπ”
- Ταχεία διόγκωση
- Απώλεια εύρους κίνησης
- Ένα αίσθημα αστάθειας
Οι σύνδεσμοι είναι ισχυρές ανατομικές δομες ιστού που συνδέουν το ένα οστό με το άλλο. Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος, ένας από τους δύο συνδέσμους που διασχίζουν στη μέση του γόνατος, συνδέει τον μηρό σας με την κνήμη και βοηθά στη σταθεροποίηση της άρθρωσης του γόνατος.
Οι τραυματισμοί του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου συμβαίνουν συχνά κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων που μπορούν να προκαλέσουν πίεση στο γόνατο είναι:
- Ξαφνική επιβράδυνση και αλλαγή κατεύθυνσης
- Περιστροφή του ποδιού με σταθερή την κνήμη
- Ανώμαλη προσγείωση
- Αποτέλεσμα της άμεσης επαφής με άλλον παίκτη, άμεση πλήξη
- Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι αθλήτριες παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα τραυματισμού του ΠΧΣ σε σχέση με τους άνδρες αθλητές σε ορισμένα αθλήματα. Αυτό πιθανώς οφείλεται σε διαφορές στην φυσική κατάσταση, την μυϊκή δύναμη και τον νευρομυϊκό έλεγχο. Επιπλέον, έχει προταθεί ως αιτία η διαφορετική ευθυγράμμιση του γόνατος στις γυναίκες (γωνία Q) καθώς και οι επιδράσεις των οιστρογόνων στον σύνδεσμο.
- Κακή προετοιμασία
- Συμμετοχή σε ορισμένα αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, η γυμναστική και το σκι κατάβασης
- Υποδήματα που δεν εφαρμόζουν σωστά
- Χρήση ανεπαρκώς συντηρημένου αθλητικού εξοπλισμού, όπως δέστρες σκι που δεν έχουν ρυθμιστεί σωστά
- Παίζοντας σε επιφάνειες τεχνητού χλοοτάπητα
Τα άτομα που βιώνουν ενα τραυματισμό πρόσθιου χιαστού διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο. Η αρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και αν έχει γίνει χειρουργική επέμβαση για την ανακατασκευή του συνδέσμου.
Πολλοί παράγοντες ενδέχεται να επηρεάζουν τον κίνδυνο αρθρίτιδας, όπως η σοβαρότητα του αρχικού τραυματισμού, η παρουσία σχετικών τραυματισμών στην άρθρωση του γόνατος ή το επίπεδο δραστηριότητας μετά τη θεραπεία.
Η κατάλληλη εκπαίδευση και άσκηση μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου τραυματισμού ACL. Ένας θεράπων ιατρός, φυσιοθεραπευτής, αθλητικός γυμναστής ή άλλος ειδικός στον τομέα της αθλητικής ιατρικής μπορεί να προσφέρει αξιολόγηση, οδηγίες και ανατροφοδότηση που μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τους κινδύνους. Τα προγράμματα για τη μείωση του τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού περιλαμβάνουν:
- Ασκήσεις που ενισχύουν τους μυς των ποδιών, ιδιαίτερα τις ασκήσεις που σπρώχνουν, για να εξασφαλίσουν μια γενική ισορροπία στη μυϊκή δύναμη των ποδιών
- Ασκήσεις για την ενίσχυση του κορμού, συμπεριλαμβανομένων των ισχίων, της λεκάνης και της κάτω κοιλιακής χώρας
- Εκπαίδευση και άσκηση με έμφαση στη σωστή τεχνική και τη θέση του γόνατος σε άλμα και στην προσγειώση από άλματα.
- Εκπαίδευση για τη βελτίωση της τεχνικής κατά την εκτέλεση κινήσεων περιστροφής και αλλαγής κατεύθυνσης
Η ενδυνάμωση των μυών των ποδιών, των ισχίων και του κορμού – καθώς και η βελτίωση των τεχνικών αλμάτων και προσγείωσης – μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του υψηλότερου κινδύνου τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού που σχετίζεται με γυναίκες αθλητές.
Στην οξεία φάση του τραυματισμού έχει ένδειξη η αποφόρτιση του σκέλους, η φαρμακευτική θεραπεία (αντιφλεγμονώδης αγωγή) και η παγοθεραπεία για την βελτίωση του πόνου και του οιδήματος, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις επιλέγεται παρακέντηση της άρθρωσης για την αφαίρεση μέρους του υγρού και ανακούφιση του ασθενούς. Παράλληλα, συστήνεται έναρξη πρωτοκόλλου φυσικοθεραπείας για τη μυική ενδυνάμωση και την αποκατάσταση της λειτουργικότητας.
Οι παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή χειρουργικής ή συντηρητικής θεραπείας εξατομικεύονται ανάλογα με την ηλικία, το επίπεδο των αθλητικών ενασχολήσεων, την εργασία και την παρουσία συνοδών βλαβών στα άλλα στοιχεία της άρθρωσης. Μάλιστα, η ηλικία αποτελεί ίσως τον πιο καθοριστικό παράγοντα μιας και δύσκολα νέα άτομα τροποιούν τις απαιτήσεις για αθλητικές δραστηριότητες με αποτέλεσμα το αποτέλεσμα επιλογής συντηρητικής αντιμετώπισης να κρίνεται μη ικανοποιητικό. Όσον αφορά αθλητές υψηλών επιδόσεων η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί θεραπεία εκλογής. Η συντηρητική αντιμετώπιση περιορίζεται συνήθως στα παιδιά και σε ηλικιωμένους ασθενείς με καθιστική ζωή.
Γιατί θα πρέπει να χειρουργηθώ?
Οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους συστήνεται χειρουργική αντιμετώπιση της ρήξης είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας της άρθρωσης και η προστασία των άλλων δομών του γόνατος. Η αποκατάσταση του ΠΧΣ εξασφαλίζει την απαιτούμενη σταθερότητα στο γόνατο έτσι ώστε να μην εμφανίζεται το δυσάρεστο συναίσθημα αστάθειας, τόσο στις αθλητικές όσο και στις καθημερινές δραστηριότητες των ασθενών. Επιπλέον, η απουσία του συνδέσμου και η επαναλαμβανόμενη πρόσθια ολίσθηση της κνήμης αυξάνουν μελλοντικά τον κίνδυνο εκφύλισης των μηνίσκων και του αρθρικού χόνδρου.
Ποιες είναι οι σύγχρονες τεχνικές αντιμετώπισης?
Τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει παγκοσμίως η αποκατάσταση του συνδέσμου με την εφαρμογή της αρθροσκοπικής τεχνικής All inside, η οποία έχει εντυπωσιακά μετεγχειρητικά αποτελέσματα.
Η αποκατάσταση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου θεωρείται τεχνικά απαιτητική και η επιτυχία της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό την ακρίβεια και λεπτότητα στους χειρισμούς. Γι’ αυτό και η πραγματοποίησή της προϋποθέτει εξειδίκευση του χειρουργού στην εν λόγω τεχνική και σημαντική εμπειρία.
Ο ορθοπεδικός χειρουργός Λιβανός Κυριάκος εξειδικεύθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη χειρουργική του γόνατος και ώμου, στο εξειδικευμένο κέντρο του νοσοκομείου Royal Liverpool University Hospital επί 3 συνεχόμενα έτη.
